Slecht functionerende teams verdrijven talent net zo snel als slecht leiderschap
Je hebt interessante banen beschikbaar, biedt uitstekende arbeidsvoorwaarden en toch vertrekken medewerkers. Misschien vraag je jezelf af hoe dat kan. Veel managers en HR-professionals wijzen direct naar de leidinggevende. Het gezegde luidt immers: “Mensen verlaten niet hun baan, maar hun baas.” Maar is dit écht het volledige verhaal? Onze eigen onderzoeken vanuit Feedforward in Leiderschap en het HPO Center bevestigen hoe belangrijk goed leiderschap is. Goed leiderschap alleen blijkt echter niet voldoende. Managers die dit begrijpen, investeren bewust in teamontwikkeling. Hiermee bouwen ze aan een motiverende werkomgeving en zorgen ze voor goed functionerende teams. Ook recent onderzoek van Joe Folkman van Zenger Folkman onderstreept dit. Volgens Folkman resulteert een effectief en hecht team zelfs in 62% minder verloop en 71% meer betrokkenheid onder medewerkers. Slecht functionerende teams zijn dus minstens zo bepalend voor personeelsverloop als de kwaliteit van het management zelf.
“Goed management alleen blijkt niet voldoende. Managers die dit begrijpen, investeren bewust in teamontwikkeling.”
Kenmerken van slecht functionerende teams
Wat maakt een team slecht functionerend? Misschien herken je onderstaande signalen binnen jouw eigen organisatie dan wel team. Volgens het onderzoek van Folkman spelen diverse factoren hierbij een rol, waaronder:
- Gebrek aan vertrouwen: Slecht functionerende teams waarin vertrouwen ontbreekt, worden gekenmerkt door roddels, wantrouwen en weinig samenwerking.
- Geen erkenning voor extra inzet: Medewerkers voelen zich niet gewaardeerd voor hun extra inspanningen, wat leidt tot demotivatie.
- Afspraak is geen afspraak: Wanneer teamleden hun toezeggingen niet nakomen, ontstaat frustratie en onzekerheid.
- Respect ontbreekt: Een cultuur waarin medewerkers zich niet gewaardeerd of gerespecteerd voelen, leidt onvermijdelijk tot verloop.
- Problemen blijven liggen: Het niet effectief aanpakken van problemen zorgt ervoor dat kleine ergernissen uitgroeien tot grote frustraties.
De gevolgen hiervan zijn duidelijk merkbaar: goede medewerkers vertrekken, en degenen die achterblijven verliezen steeds meer motivatie.
“Juist de combinatie van caring en daring zorgt ervoor dat leiders teams creëren waarin medewerkers graag willen blijven en zich verbonden voelen met elkaar én met de organisatie.”
De cruciale rol van management bij teamperformance
Wij zien binnen veel organisaties dat de kwaliteit van leiderschap nog steeds een serieus knelpunt vormt. Uit onze HPO-onderzoeken blijkt keer op keer dat High Performance Organisaties zich juist onderscheiden door sterk leiderschap. Managers in deze organisaties combineren zachte kwaliteiten (caring) zoals écht luisteren, goede vragen stellen en een continue dialoog voeren, met harde kwaliteiten (daring) zoals consequent zijn, afspraken nakomen, elkaar aanspreken en direct ondersteunen van medewerkers die minder presteren.
Ook Joe Folkman benadrukt sterk leiderschap als essentiële voorwaarde voor effectieve teams. Wanneer managers kordaat optreden bij problemen en signalen van slecht functioneren aanpakken, voorkomen ze frustraties en demotivatie. Juist de combinatie van caring en daring zorgt ervoor dat leiders teams creëren waarin medewerkers graag willen blijven en zich verbonden voelen met elkaar én met de organisatie.
Van slecht functionerende teams naar een motiverende werkomgeving
Wil jij als leider of HR-professional écht het verschil maken, zorgen dat je/het team beter presteert, medewerkers behouden én hun potentieel benutten? Hieronder vind je vijf concrete en praktische acties:
- Stimuleer feedforward communicatie: Maak problemen bespreekbaar voordat ze escaleren. Geef teamleden ruimte om elkaar op een positieve manier aan te spreken en hun zorgen veilig te uiten.
- Creëer een cultuur van vertrouwen: Vertrouwen ontstaat onder andere door transparantie en het nakomen van afspraken. Geef medewerkers ruimte en autonomie, maar blijf helder over wat je van hen verwacht.
- Stel duidelijke, gemeenschappelijke doelen: Zorg dat iedereen binnen het team begrijpt waarom doelen belangrijk zijn en hoe zij daaraan bijdragen. Dit vergroot betrokkenheid en geeft richting aan de samenwerking in je team.
- Bied regelmatig erkenning: Toon expliciet waardering voor de inzet en prestaties van je medewerkers. Erkenning motiveert, verhoogt zelfvertrouwen en versterkt het teamgevoel.
- Pak performanceproblemen snel en constructief aan: Wacht niet tot problemen escaleren. Ga snel en eerlijk het gesprek aan, ook als prestaties achterblijven. Bied ondersteuning en begeleiding om prestaties te verbeteren.
Door bewust en structureel met deze acties aan de slag te gaan, bouw je aan een sterke en inspirerende werkomgeving waarin medewerkers graag blijven en zich ontwikkelen.
“Een investering in leiderschap en teamontwikkeling is dus geen luxe, maar een noodzaak voor elke organisatie die serieus werk wil maken van het behoud en de ontwikkeling van haar medewerkers.”
Structurele teamontwikkeling vraagt investering in leiderschap én teamleden
Veel organisaties doen hun best om slecht functionerende teams beter te laten presteren, maar lopen toch steeds tegen dezelfde uitdagingen aan. Waarom lukt het niet altijd om duurzame verbeteringen te realiseren? De intenties zijn goed, maar de praktijk blijkt vaak weerbarstig. De sleutel ligt inderdaad bij het management: effectief leiderschap is essentieel voor goed functionerende teams. Leidinggevenden hebben daarbij de juiste combinatie van caring en daring kwaliteiten nodig.
Maar goede teams worden niet alleen gemaakt door leiders; ook teamleden spelen een cruciale rol. Hoe ondersteunen zij hun leidinggevende om het team succesvol te maken? Hoeveel aandacht is er binnen jouw organisatie voor het ontwikkelen van persoonlijk leiderschap bij teamleden en het verbeteren van de teamdynamiek?
Organisaties doen er verstandig aan om hun leiders bewust te ondersteunen bij het ontwikkelen van essentiële leiderschapsvaardigheden én tegelijkertijd aandacht te besteden aan de ontwikkeling van de teamleden. Alleen wanneer leiders en medewerkers zich samen ontwikkelen, ontstaat er blijvende vooruitgang. Het resultaat hiervan is een werkomgeving waarin teamleden gemotiveerd zijn, betrokken blijven en beter presteren.
Een investering in leiderschap én teamontwikkeling is dus geen luxe, maar een absolute noodzaak voor organisaties die serieus aan de slag willen met duurzame verbetering, het behoud van talentvolle medewerkers en het realiseren van blijvende prestaties.
Meer informatie
Wil je weten hoe teamcoaching jouw team kan helpen om naar het volgende niveau te groeien? Neem contact met mij (Muriel Schrikkema) op voor een vrijblijvend gesprek en ontdek hoe wij je kunnen helpen aan de slag te gaan met leiderschapontwikkeling en teamcoaching.
Bronnen:
- Zenger Folkman, onderzoek door Joe Folkman: “How Team Effectiveness Reduces Employee Turnover” (11 maart 2025)
- HPO Center BV
- Muriel Schrikkema & Marco Schreurs: “Feedforward in Leiderschap – Het ultieme werkboek voor jou als leidinggevende, om met nog meer succes (team)doelen te realiseren!”